مایع‌سازی گاز (Gas Liquefaction) فرآیندی است که در آن یک گاز در دما و فشار خاصی به مایع تبدیل می‌شود. این فرآیند در صنایع مختلف مانند پالایشگاه‌های گاز طبیعی، تولید سوخت‌های مایع (مانند LNG)، صنایع پزشکی (تولید اکسیژن و نیتروژن مایع) و سرمایش‌های صنعتی کاربرد دارد.
مراحل اصلی مایع‌سازی گاز:
1. فشرده‌سازی (Compression):
– گاز توسط کمپرسور تحت فشار بالا قرار می‌گیرد.
– افزایش فشار، دمای گاز را بالا می‌برد.
2. خنک‌سازی (Cooling):
– گاز فشرده‌شده از طریق مبدل‌های حرارتی یا سیستم‌های تبرید خنک می‌شود.
– در برخی روش‌ها از سیکل تبرید تراکمی یا انبساط جریان‌های گازی استفاده می‌شود.
3. انبساط (Expansion):
– گاز خنک‌شده از طریق شیر انبساط (Expansion Valve) یا توربین انبساطی منبسط می‌شود.
– این فرآیند باعث کاهش شدید دما و تبدیل گاز به مایع می‌شود.
4. جدا سازی مایع و گاز (Separation):
– گاز مایع‌شده از فاز گازی جدا می‌شود و در مخازن مخصوص ذخیره می‌گردد.
روش‌های متداول مایع‌سازی گاز:
– روش کلود (Claude Process): از توربین انبساطی برای خنک‌کردن گاز استفاده می‌کند.
– روش لینده (Linde Process): بر اساس اثر ژول-تامسون کار می‌کند و برای گازهایی مانند نیتروژن و اکسیژن مناسب است.
– روش کاسکید (Cascade Refrigeration): از چندین سیکل تبرید برای رسیدن به دمای بسیار پایین استفاده می‌شود.
کاربردهای مایع‌سازی گاز:
✅ تولید LNG (گاز طبیعی مایع) برای حمل‌ونقل و ذخیره‌سازی
✅ تولید اکسیژن و نیتروژن مایع در صنایع پزشکی و صنعتی
✅ سرمایش فوق‌العاده در آزمایشگاه‌ها و ابررساناها
✅ تولید سوخت‌های مایع مانند LPG (پروپان و بوتان مایع)
